İlkokullarda Yetiştirme Programı İYEP nedir?
İlkokullarda Yetiştirme Programı (İYEP)
Soru 1: İYEP nedir?
İYEP ilkokullarda yetiştirme programı anlamına gelir. 3 ve 4. sınıflara devam eden, önceki eğitim öğretim yılları içinde çeşitli nedenlerle Türkçe ve matematik dersi öğretim programlarında yer alan ve İYEP kapsamında belirlenen kazanımları yeterli düzeyde edinemeyen öğrencilerin bu kazanımlara ulaşmalarını sağlamak amacıyla geliştirilen bir programdır.
Soru 2: İYEP hangi sınıflara uygulanır?
2018-2019 eğitim öğretim yılında 3 ve 4. sınıflara; 2019-2020 yılından itibaren sadece 3. sınıflara uygulanacaktır.
Soru 3: İYEP'in genel amaçları nelerdir?
•Öğrencilerin Türkçe ve matematik derslerinde İYEP kapsamında belirlenen kazanımlara ulaşmalarını sağlayacak etkinlikler ve öğrenme yaşantıları planlamak, •Öğrencilerin psikososyal açıdan desteklenmesini sağlamak, sonraki eğitim kademelerinde ortaya çıkması muhtemel uyum sorunlarını önlemek, •Akademik başarısızlıktan kaynaklanan devamsızlıkların önüne geçmek, programa dâhil edilen öğrencilerin beklenen öğrenme seviyesine ulaşmasına yardımcı olmak, •Sorun çözebilen, iletişime ve öğrenmeye açık, özgüven ve sorumluluk sahibi sağlıklı ve mutlu bireylerin yetişmesine imkân sağlamaktır.
Soru 4: İYEP'in ilkeleri nelerdir?
•İYEP'e alınacak öğrencilerin akranlarından ayrışma hissine kapılmasını önleyici tedbirler alınır. •İYEP kapsamındaki öğrencilere psikososyal destek sağlanır. •Öğrencilerin, program süresince İYEP'e devamları sağlanır. •İYEP'e devam eden öğrencilerin velilerinden hiçbir ad altında ücret alınmaz.
Soru 5: İYEP'in hedef kitlesi kimlerdir?
Programın hedef kitlesi ilkokulların 3 ve 4. sınıflarına devam eden, özel eğitim tanısı olmayan, Türkçe ve matematik derslerinden İYEP kapsamında belirlenen kazanımları edinemeyen öğrencilerdir. Yabancı uyruklu öğrenciler, sığınmacılar, mülteciler, göçer ve yarı göçer aile çocukları, mevsimlik tarım işçisi çocukları gibi tüm dezavantajlı öğrenciler bu programın hedef kitlesi içinde yer almaktadır. İYEP'in dolaylı hedef kitlesi ise sınıf öğretmenleri, rehberlik öğretmenleri, okul yöneticileri ile velilerdir.
Soru 6: İYEP kaç alandan oluşmaktadır? Öğrenciler hangi dersleri alabilir?
Program "Türkçe, matematik, psikososyal destek" şeklinde üç alanda düzenlenmiştir. İYEP'e bir öğrenci sadece Türkçe, sadece matematik ya da her ikisine birden dâhil olabilir. Programa dâhil olan tüm öğrencilere psikososyal destek sağlanır.
Soru 7: İYEP'te uygulanacak dersler, ders saati ve kazanım sayıları nedir?
İYEP'te uygulanacak dersler "Türkçe ve matematik"tir. Türkçe dersinde 16 kazanım, matematik dersinde 29 kazanım bulunmaktadır. Kazanım süreleri ise Türkçede 90 saat, matematikte 70 saat olmak üzere toplam 160 saattir.
Soru 8: İYEP'te ÖBA ve ÖDA ne anlama gelir? ÖBA ve ÖDA bir tür sınav mıdır?
ÖBA öğrenci belirleme aracıdır. ÖDA öğrenci değerlendirme aracının kısaltmasıdır. ÖBA ve ÖDA kesinlikle SINAV değildir. Bir tür tanıma, yerleştirme, izleme ve değerlendirmeye yönelik eksik kazanımları belirleme, modül seviyelerine göre öğrencileri belirleme ve değerlendirme araçlarıdır. Okulda 1 yıl saklanması, gerekli görüldüğünde de gösterilmesi gerekmektedir. ÖBA, programın başında, programa dâhil edilmesi gereken öğrencileri belirlemek için, ÖDA ise son modülü tamamlayan öğrencilere uygulanır.
Soru 9: İYEP'e alınacak öğrenciler nasıl belirlenecek?
İYEP'e dâhil edilecek öğrenciler sınıf öğretmenleri tarafından ekim ayının 3. haftasında ÖBA uygulanarak belirlenecektir. ÖBA'nın uygulanması ve değerlendirilmesinde öğretmen yönergeleri formu kullanılacaktır. ÖBA'ya öğrencilerin verdiği cevaplar, öğrencinin kendi sınıf öğretmeni tarafından e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi İYEP İşlemleri Modülüne işlenecektir. e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi İYEP İşlemleri Modülünden, modül seviyeleriyle birlikte programa dâhil edilen öğrenci listesi, okul yönetimi tarafından alınır. Programa dâhil olup nakil sebebiyle okul değiştiren öğrenciler aynı modülden programa devam eder. Özel eğitim tanısı olan öğrenciler belirleme sürecine dâhil edilmez.
Soru 10: Öğrenci Belirleme Aracı (ÖBA) uygulandıktan sonra yapılacak işlemler nelerdir?
•e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi İYEP İşlemleri Modülü Öğrenci İşlemleri ekranından İYEP'e dahil olan öğrencilerin listesine ulaşılır. •Veli izni olmayan öğrenciler listeden çıkartılır. •Okul komisyonu tarafından, varsa listeye eklenecek veya listeden çıkarılacak öğrenciler belirlenir ve e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi İYEP İşlemleri Modülüne işlenir. •Öğrenci listesi nihai hale getirilir. •İYEP sınıfları oluşturulur ve oluşturulan sınıflara öğretmen tanımlanır.
Soru 11: İYEP işlemleri hangi modül üzerinden yapılacaktır?
İYEP işlemleri e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi İYEP İşlemleri Modülü üzerinden yapılacaktır. Öğrencilerin belirlenmesi, öğrenci gruplarının oluşturulması, öğretmen görevlendirilmesi, görevli öğretmenlerin onay listelerinin alınması, öğrencilerin modüller arası geçişleri, programdan çıkarılması veya programa dahil edilmesi gibi iş ve işlemler e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi İYEP İşlemleri Modülü üzerinden yürütülür.
Soru 12: İYEP işlemleri modülünde öğretmenin yapacağı işlemler nelerdir?
•ÖBA ile ÖDA verilerinin girişini yapar.
•İlgili modül kazanımlarına ulaşan öğrencilerin bir üst modüle geçişini yapar.
Soru 13: İYEP işlemleri modülünde okul yöneticisinin yapacağı işlemler nelerdir?
•Okul komisyon kararları doğrultusunda
•Öğrenci gruplarının tanımlanması,
•Veli muvafakatnamesi alınan öğrencilerin sisteme girilmesi,
•Öğretmenlerin görevlendirilmesi ile ilgili işlemleri yapar.
Soru 14: İYEP okul komisyonu ne zaman oluşturulur? Komisyon kimlerden oluşur?
İYEP Okul komisyonu, ders yılı başında yapılan öğretmenler kurulu toplantısında oluşturulur. Bu komisyon okul müdürünün veya müdür yardımcısının başkanlığında, üç sınıf öğretmeni ile varsa rehberlik öğretmeninden oluşur. Birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılan ilkokullarda komisyon mevcut öğretmenlerden oluşur.
Soru 15: İYEP İl/İlçe komisyonu ne zaman oluşturulur? Komisyon kimlerden oluşur?
İYEP İl/İlçe Komisyonu, illerde temel eğitimden sorumlu il millî eğitim müdür yardımcısı/şube müdürü başkanlığında ilçelerde ise temel eğitimden sorumlu şube müdürü başkanlığında oluşturulur. Komisyonda ayrıca iki ilkokul müdürü ve bir sınıf öğretmeni ile bir rehberlik öğretmeni yer alır. Oyların eşitliği hâlinde başkanın kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanır. İl ve ilçe komisyonu eylül ayının son haftasına kadar oluşturulur.
Soru 16: İYEP Okul Komisyonunun görevleri nelerdir?
•Ekim ayının 3 üncü haftasında sınıf öğretmenleri tarafından uygulanacak ÖBA ile tespit edilen öğrencilerin programa katılım durumunu karara bağlamak
•ÖBA uygulandıktan sonra ölçmeden kaynaklanan hatalar nedeniyle İYEP'e dâhil edilmemesi gereken öğrenciler varsa komisyon kararıyla bu öğrencileri İYEP'ten çıkarmak
•ÖBA uygulandıktan sonra ölçmeden kaynaklanan hatalar nedeniyle İYEP'te yer almayan ancak programa dâhil edilmesi gereken öğrenciler varsa komisyon kararıyla bu öğrencileri İYEP'e almak
•Programa alınacak öğrenci gruplarını oluşturmak ve haftalık çalışma çizelgesini hazırlamak. Programda görev alacak öğretmenleri belirlemek
•Programın uygulanmasını sağlamak
•Program bitimini takip eden 2 hafta içerisinde değerlendirme raporu düzenleyerek il/ilçe millî eğitim müdürlüğüne gönderilmek üzere okul müdürlüğüne sunmak
Soru 17: Okul Yönetiminin görevleri nelerdir?
•Okul müdürü, İYEP'in amaç ve ilkeleri doğrultusunda etkili, sağlıklı ve verimli bir şekilde uygulanmasından birinci derecede sorumludur.
•Okulda İYEP kapsamında yapılacak iş ve işlemlerin yürütülmesini sağlar.
•İYEP Okul Komisyonunca oluşturulan İYEP gruplarında yer alacak öğrencileri ve bu gruplar için görevlendirilen öğretmenleri e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi İYEP Modülüne tanımlar.
•Komisyon tarafından belirlenen öğretmenlerin isim listelerini, il/ilçe millî eğitim müdürlüğünün onayına sunar.
•Programa alınacak öğrenci gruplarını ve haftalık çalışma çizelgesini onaylanmak üzere il/ilçe milli eğitim müdürlüğüne sunar.
•Programda görev alacak öğretmen sayısının yetersiz olması durumunda sınıf öğretmenlerinin görevlendirilmesi için il/ilçe milli eğitim müdürlüğüne talepte bulunur.
•Üçüncü modül hariç olmak üzere, bulunduğu modülün kazanımlarına ulaşan öğrencileri bir üst modüle tanımlar.
•Okul komisyonu tarafından düzenlenen değerlendirme raporunu il/ilçe millî eğitim müdürlüğüne gönderir.
Soru 18: Öğretmenin görevleri nelerdir?
•Öğrencinin kendi sınıf öğretmeni, öğrencilere ÖBA'yı uygular ve öğrenci cevaplarını e-Okul Yönetim Bilgi Sistemindeki İYEP Modülüne işler. Herhangi bir sebeple ÖBA uygulanmamış öğrencilere ÖBA uygular.
•ÖBA uygulandıktan sonra ölçmeden kaynaklanan hatalar nedeniyle İYEP'te olması veya olmaması gereken öğrencileri komisyona teklif eder.
•Okutacağı modül ve öğrenci seviyelerine göre plan hazırlar, okul müdürüne imzalatır ve uygular. Öğrencilerin programa devam durumunu takip eder ve e-Okul Yönetim Bilgi Sistemindeki İYEP Modülüne işler.
•Yaptığı değerlendirme sonucunda belirlenen kazanımlara ulaştığı tespit edilen öğrencilerin bir üst modüle geçmesine karar verir ve bu öğrencileri e-Okul Yönetim Bilgi Sistemindeki İYEP Modülüne işler.
•İYEP Sınıf Ders Defterini zamanında doldurur ve imzalar.
•Programın uygulanmasının her aşamasında psikososyal destek hizmetlerini yürütür ve gerektiğinde varsa okul rehberlik öğretmeni ile işbirliği yapar.
•Programın uygulanmasının her aşamasında veli ile sürekli iş birliği yapar.
•Öğrencilerin yetiştirme programına istekli olarak devamlarını sağlamak için sosyal etkinlikler düzenleyebilir.
Soru 19: İYEP öğrenci grupları nasıl oluşturulur?
Bir İYEP grubunun 1-6 öğrenciden oluşturulması esastır, 6 öğrencilik bir grup tamamlanmadan ikinci grup açılamaz. Ancak bu sayı en fazla 10 öğrenciye kadar çıkarılabilir. (10 öğrenciye kadar çıkması durumu okulun fiziki şartlarının uygun olmaması halinde geçerlidir.) 6 öğrenciden sonra 2. grup açılabilir. Bir grubun 6 öğrenciden oluşması bütün grupların 6 öğrenciden oluşması anlamına gelmez. Örneğin; bir okulda İYEP'e dâhil olan toplam öğrenci sayısı 7 ise 4 öğrenci ile bir grup 3 öğrenci ile ikinci grup veya 5 öğrenci ile bir grup, 2 öğrenci ile ikinci bir grup açılabilir. Programa dâhil olan öğrenci sayılarına göre her okul için görevlendirilebilecek öğretmen sayısı hesaplanarak İYEP Modülünde açıklanacaktır. (Bir okuldaki görevlendirilebilecek öğretmen sayısı, İYEP'e dâhil olan toplam öğrenci sayısının 6'ya bölümü ile hesaplanmaktadır.)
Soru 20: Programın uygulama yeri ve zamanı nedir?
Programın uygulama süreci, uygulama kılavuzunda yer alan takvimde belirtilen tarihler dikkate alınarak yürütülür. Program, hafta sonlarında, hafta içi ders saatleri dışında, bunların uygun olmaması durumunda okulun şartları ve personel durumu da dikkate alınarak okul yönetimince planlanacak zamanlarda uygulanır.
Soru 21: Programın süresi haftada kaç saat olabilir?
Program süresi, hafta içi günde 2 ders saatini, hafta sonu günde 6 ders saatini ve haftada toplam 10 ders saatini geçemez.
Soru 22: İYEP'in uygulanmasında kimler görev alabilir?
İYEP'in uygulanmasında; öğrencinin kendi sınıf öğretmeni, okulun diğer sınıf öğretmenleri, ilçe norm fazlası sınıf öğretmenleri, ilçede programda görev almak isteyen sınıf öğretmenleri, bunların olmaması durumunda ders ücreti karşılığında görevlendirilen sınıf öğretmenleri görevlendirilir.
Soru 23: İYEP uygulanacak öğrencinin velisinden izin alınmalı mıdır?
İYEP'e alınacak öğrencilerin velilerinden veli izin muvafakatnamesi alınır. İzin verilmeyen öğrenciler programa dâhil edilmeyerek e okul sisteminde belirtilir.
Soru 24: İYEP uygulanan öğrencinin programda yer alan kazanımları edinip edinmeme durumlarında ne yapılmalıdır?
Yapılan izleme neticesinde modül süresi tamamlandığı halde kazanımları edinemeyen öğrenciler için ek süre programa devam edilebilir ancak hiçbir suretle toplam süre 160 ders saatini aşamaz. İlgili modülün kazanımlarına ulaşan öğrenciler öğretmen tarafından e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi İYEP İşlemleri Modülüne "tamamladı" olarak işlenir. Kurum yöneticisi öğrenciyi bir üst modüle tanımlar. Son modül kazanımlarını tamamlayan öğrencilere ÖDA uygulanır.
Soru 25: İYEP'te tutulacak defter, dosya ve formlar nelerdir?
Program kapsamında sınıf ders defteri ve yoklama defteri, modül planları dosyası, Psikososyal Destek Öğrenci Bilgi Formu, İYEP yazışma dosyası tutulması gereken evraklardır.
Soru 26: İYEP'te öğrencilere, velilere yaklaşım ve psikososyal destek çalışmaları nasıl olmalıdır?
İlkokullarda Yetiştirme Programının belirlenen hedeflere en etkili şekilde ulaşabilmesi için öğrenci ve velilere yönelik bilgilendirme çalışmalarının yapılması önem arz etmektedir. Programa dâhil olan öğrencilere yönelik olarak psikososyal destek çalışmalarının gerçekleştirilmesi programın hedeflerine ulaşmasında kritik bir öneme sahiptir. Bu sebeple psikososyal Destek Öğrenci Bilgi Formu hazırlanmıştır. Formun amacı; İYEP'e katılan öğrencilerin psikososyal destek ihtiyaçlarını tespit etmektir.
Soru 27: İYEP kapsamında görev alan bir öğretmenlere ek ders verilecek midir?
31.08.2018 tarihli Resmî Gazete'de yayınlanan 51 sayılı Karar doğrultusunda İYEP'te görev alan öğretmenlere ek ders ücreti ödenecektir. Söz konusu Karar, "Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar"a eklenmiştir (8. Madde).
Soru 28: İYEP ile ilgili dokümanlara nereden ulaşabiliriz?
http://tegm.meb.gov.tr adresinden İYEP ile ilgili tüm dokümanlara ulaşılabilir.
Soru 29: ÖBA'ya öğrencilerin verdikleri cevaplar hangi ölçütlere göre değerlendirilecektir?
ÖBA'ların nasıl kullanılacağı ve öğrenci cevaplarının nasıl değerlendirileceği, ÖBA'lar ile birlikte okullara gönderilen Öğretmen Yönergeleri Formunda ayrıntılı şekilde açıklanmıştır.
Soru 30: ÖBA ile belirlenen öğrencilerde değişiklik yapılabilir mi?
ÖBA uygulandıktan sonra İYEP'e dâhil olan öğrencilerde ölçmeden kaynaklanan hatalar varsa, değişiklik yapılabilir. Program kapsamında belirlenen kazanımlara hâlihazırda sahip olan fakat ölçmeden kaynaklanan bir hata ile İYEP'e dâhil olan öğrenciler okul komisyonu kararı ile İYEP'ten çıkarılabilir. Benzer şekilde programda yer alan kazanımlara sahip olmamasına rağmen İYEP'e dâhil olmayan öğrenciler okul komisyonunun kararıyla programa dahil edilebilir. Her iki durumda da okul komisyonu kararına ilişkin değişiklik e-Okul İYEP İşlemleri Modülüne işlenir.
